SADRIDDIN AYNIYNING “SUDXO‘RNING O‘LIMI” ASARIDA QO‘LLANGAN IJTIMOIY TERMINLARNING SEMANTIK TAHLILI
Keywords:
Kosib, Noib, Oqsaqol, Arbob, Vasiqa, Muhr, Xat, Vasiqa tayyorlashAbstract
Ma’lumki, yozuvchi qahramonning qiyofasini kitobxon ko‘z o‘ngida to‘laqonli gavdalantirish uchun uning nutqida o‘ziga xos tarzda terminlarni qo‘llaydi. Muallif nutqining ichki imkoniyatlarining asosiy xususiyatlarini aynan terminlar namoyish qiladi. Yozuvchilar asarda qahramonlarning xarakterini, ularning o‘ziga xos fazilatlarini alohida chizgilar yordamida taʼriflamaydi. Qahramonlar nutqida muayyan terminlarni qo‘llash orqali ularning shaxs sifatidagi xislatlarini ro‘y-rost ko‘rsatib beradi. Har bir yozuvchining so‘z qo‘llash mahorati ham ana shundadir. Maqolada muallif nutqini til birliklarining ichki imkoniyatlarini namoyish qiluvchi terminlar yirik so‘z sanʼatkori, mahoratli adib Sadriddin Ayniyning “Sudxo‘rning o‘limi” nomli qissasi misolida yoritilgan.
References
Berdialiyev A., Ermatov I. Hozirgi o‘zbek adabiy tili (Leksikologiya, frazeologiya, leksikografiya). –T.: “TURONIQBOL” nashriyoti, 2021. – 204 b.
O`zbek tilining izohli lug`ati. Toshkent, 2006. 2-jild, 102-bet.
Sadriddin Ayniy. Sudxo‘rning o‘limi. Eski maktab: qissalar. –Toshkent: Yangi asr avlodi, 2020. -240 b.
Неъматов Х., Расулов Р. Ўзбек тили систем лексикологияси асослари. – Тошкент: “Ўкитувчи”, 1995. – 128 б.
Никитин М.В. Основы лингвистической теории значения. – Москва: Высшая школа, 1988. – С. 92-167.
Сафарова Л. Лексик-семантик муносабатнинг турлари. – Тошкент: “Ўкитувчи”, 1996. – 48 б.